Ön Çapraz Bağ (ÖÇB) rekonstrüksiyon ameliyatından sonra rehabilitasyon süreci, hastanın iyileşme hızına ve ameliyatın komplikasyonlarına bağlı olarak değişebilir. Ancak, genel olarak rehabilitasyonun ana hatları şu şekildedir:
Rehabilitasyon Başlangıcı
Ameliyat Günü: Rehabilitasyon, ameliyat günü başlar. Hastalar, iyileşme odasında basit egzersizlere yönlendirilir.
Koltuk Değnekleri Kullanımı
İlk Günler: Ameliyattan sonra koltuk değnekleri kullanılır. Genellikle yedi ila on gün boyunca veya hasta koltuk değneği yardımı olmadan rahat hissedene kadar kullanılır. Ancak, menisküs onarımı veya ek bir bağın rekonstrüksiyonu gibi ek cerrahi işlemler varsa, bu süre uzayabilir.
İlk İki Hafta
Şişlik ve Ekstansiyon: Bu dönemde dizdeki şişliği azaltmak ve tam diz ekstansiyonunu yeniden kazandırmak önemlidir. Bacak yükseltilmesi, buz uygulaması ve sabit bisiklete binme gibi aktiviteler önerilir. Diz fleksiyonu ikinci planda tutulur.
İki Haftadan Sonra
Ekstansiyon ve Quadriceps Gücü: İki haftadan sonra hastaların tam diz ekstansiyonuna ulaşmaları ve quadriceps kas fonksiyonunu artırmaları beklenir. Bu aşamada diz fleksiyonu 90 dereceye kadar artırılabilir.
Araba Kullanımı
İki Hafta Sonra: Hastalar genellikle ameliyattan iki hafta sonra koltuk değneklerinden kurtulur ve araba kullanmaya başlarlar. Bu durum, ameliyat edilen bacak ve hastanın iyileşme hızına bağlı olarak değişir.
Rehabilitasyon Aşamaları
- Aşama I (İlk İki Hafta): Bu dönemde şişlik azaltma ve tam diz ekstansiyonu sağlama hedeflenir.
- Aşama II (İki ila Altı Hafta): Diz hareket açıklığı ve kas gücü üzerinde çalışılır.
- Aşama III (Altı Hafta ila Üç-Dört Ay): Gelişmiş güç ve hareket açıklığı, propriosepsiyon ve fonksiyonel aktiviteler üzerine odaklanılır.
- Aşama IV (Dört ila Altı Ay): Spora güvenli dönüş için hazırlık yapılır. Güç, dayanıklılık ve propriosepsiyonun korunması sağlanır.
- Aşama V (Spora Dönüş – Altı Ay ve Sonrası): Tüm kriterler karşılandığında, doktorun onayıyla spora dönüş sağlanır. Hastalar, olası sınırlamalar ve psikolojik güven için bilgilendirilir.
Rehabilitasyon süreci, hastanın ameliyat sonrası durumu ve bireysel farklılıklarına göre değişiklik gösterebilir. Bu süreçte hastaların doktorları ve fizik tedavi uzmanları ile sürekli iletişim halinde olmaları önemlidir.
Takip Randevuları:
ACL rekonstrüksiyonundan sonra, iyileşme sürecinizi izlemek için belirli aralıklarla doktorunuzla takip randevularınız olacaktır. Bu randevular genellikle şu zamanlarda gerçekleşir:
İlk Hafta İçinde: Ameliyat sonrası ilk kontroller yapılır.
İki Hafta Sonra: Şişlik ve ağrı durumu değerlendirilir.
Altı Hafta Sonra: Diz hareket aralığı ve greft stabilitesi kontrol edilir.
Üç Ay Sonra: Bacak gücü ve diz fonksiyonu değerlendirilir.
Altı-Sekiz Ay Sonra: Hastanın günlük yaşam aktiviteleri sırasında dizin fonksiyonu ve spora dönüş için hazırlık durumu değerlendirilir.
Bu takip randevularında, doktorunuz iyileşme sürecinizi izler, greftin stabilitesini kontrol eder ve ağrı, şişlik, hareket aralığı gibi faktörleri değerlendirir. Aynı zamanda bacak gücü ve diz fonksiyonu da bu kontrollerde incelenir.