Kronik Ayak Bileği İnstabilitesi:
Anatomi:
Ayak bileği lateralde 3 medialde 1 tane olmak üzere 4 tane bağdan oluşur. Bunlara ek olarak tibia fibula ve talusun eklem içerisinde birbirine bağlayan sindesmoz da söz konusudur.
Bu bağlar;
Lateralde;
- Anterior talafibular ligament-ATFL
- Calkenotalofibular ligament-CTFL
- Posterior talofibular ligament-PTFL
Medialde ise
- Deltoid ligament
Ayak bileği burkulmaları sporda en sık görülen yaralanmlardandır. Genellikle ayak bileği lateral bağlarının hasarı görülür. Ayak bileği lateral bağlarından da en sık yaralanan anterior talofibularligament (atfl)dir. Bu durum ayağın inversiyon ve plantar fleksiyona ani ve istemsiz zorlanması sonucu meydana gelir. Bnunla birlikte bazı bakalarda medial bağ hasarı veya her ikisinin de birlikte görüldüğü durumlar olabilir.
Ayak bileğinin 1 defadan daha fazla burkulması ve burkulmaların peşine tamamen tedavi edilmeden spora dönüş yapıldıysa ve sporcu ayak bileği çevresinde yere destek ayağı olarak basarken bir güvensizlik ve korku hissediyorsa kronik ayak bileği instabilitesinin geliştiğini söyleyebiliriz.
Değerlendirme:
- Ön çekmece: talus un fikse edilerek calceneus un öne çekilmesiyle yapılır. Eğer ayak bileği öne geliyorsa test pozitiftir.
- Arka çekmece: talus fikse edilir. Calcaneus arakaya itilerek test edilir. Eğer gidiyorsa test pozitiftir.
- Morton grafi: doktor tanısı ile konur.
Tedavi:
- Eklem mobilizasyonları
- Ayak bileği mobilite egzersizleri
- Nöromüsküler training
- Tibialis posterior egzersizleri
- Denge egzersizleri
- Motor kontrol ve propriosepsiyon egzersizleri
- Ayak bileği çevresi kuvvetlendirme egzersizleri
Hastanın güncel durumu ve hareketi yapabilme kabiliyetine göre kolaydan zora doğru zaman içerisinde egzersizler progrese edilmelidir.
Eğer sporcu temasa dayalı bir spor yapıyorsa ve müsabaka esnasında ayak bileği burkulma hikayesi varsa ayak bileği rijit tape uygulması yapılabilir.
